Κυριακή 3 Αυγούστου 2008

Μεσογειακή Διατροφή


Έκφραση πολιτισμού, ιστορίας και τρόπου ζωής.

Οι διάφορες περιοχές της Μεσογείου διαθέτουν τις δικές τους ιδιαίτερες διατροφικές συνήθειες. Όλες όμως μπορεί να θεωρηθούν παραλλαγές μίας και μόνης οντότητας, της μεσογειακής διατροφής. Πράγματι, οι διατροφικές συνήθειες που συναντώνται σε διάφορες περιοχές της Μεσογείου έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά, τα περισσότερα από τα οποία πηγάζουν από το γεγονός ότι σε όλες το ελαιόλαδο κατέχει κεντρική θέση. Το παρθένο ελαιόλαδο είναι σημαντικό όχι μόνο για την άμεση ευεργετική του επίδραση στην υγεία, αλλά γιατί συνδέεται με τη κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων λαχανικών και οσπρίων, σε σαλάτες ή ως μαγειρευμένη τροφή.Στην ελληνική παραλλαγή της μεσογειακής διατροφής βασίστηκαν οι πρώτες, καθώς και πρόσφατες μελέτες, οι οποίες καταδεικνύουν τα ευεργετικά αποτελέσματα της μεσογειακής διατροφής. Οι μελέτες αυτές αναφέρονται κυρίως σε στοιχεία από τον ελληνικό πληθυσμό.Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, και ιδιαίτερα η ελληνική παραλλαγή της, μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει τα ακόλουθα εννέα βασικά χαρακτηριστικά:1. Μεγάλη κατανάλωση ελαιολάδου, μικρή κατανάλωση λιπιδίων ζωικής προέλευσης2. Μεγάλη κατανάλωση οσπρίων3. Μεγάλη κατανάλωση λαχανικών4. Μεγάλη κατανάλωση φρούτων5. Μεγάλη κατανάλωση δημητριακών (κυρίως ψωμί)6. Μικρή κατανάλωση κρέατος και κρετοσκευασμάτων7. Μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων8. Μέτρια κατανάλωση οινοπνεύματος (κυρίως κρασί)9. Μέτρια κατανάλωση ψαριώνΣτην παραδοσιακή ελληνική διατροφή, γεύματα όπως οι σούπες και οι σαλάτες περιλαμβάνουν μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου, οσπρίων και λαχανικών και συνοδεύονται από μεγάλες ποσότητες ψωμιού ολικής αλέσεως. Η πρόσληψη γάλακτος είναι μέτρια, αλλά η κατανάλωση τυριού και, σε μικρότερο βαθμό, γιαουρτιού είναι υψηλή. Η φέτα προστίθεται συνήθως στις σαλάτες και συνοδεύει τα μαγειρευμένα λαχανικά. Το κρέας, ήταν κάποτε ακριβό και η κατανάλωση του σπάνια. Η κατανάλωση ψαριών ήταν συνάρτηση της απόστασης από τη θάλασσα. Το κρασί καταναλώνεται με μέτρο και σχεδόν πάντοτε κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Η μεγάλη κατανάλωση λαχανικών, φρέσκων φρούτων και ειδικότερα η κατανάλωση ελαιολάδου σε συνδυασμό με λαχανικά και όσπρια, μπορεί να προσφέρει σε μεγάλο βαθμό προστασία από ένα μεγάλο φάσμα χρόνιων νοσημάτων.Η διάδοση της ελληνικής παραδοσιακής διατροφής, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, προάγει την υγεία και παράλληλα ωφελεί την εθνική οικονομία και συντελεί στη διατήρηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Τα τοπικά τρόφιμα συνιστούν ένα σημαντικό μέσο στη διάχυση του πολιτισμικού στοιχείου μιας χώρας και οι τοπικές μαγειρικές παραδόσεις αντανακλούν την ιστορία, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό.
Τα παραπάνω στοιχεία ελήφθησαν από την κ Αντωνία Τριχοπούλου (Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών)